Powiedz, jak masz na imię, a powiem ci, ile masz lat

Czy ktoś z Was kiedykolwiek się nad tym zastanawiał?

Imiona krążą w naszej rzeczywistości społecznej i definiują naszą przynależność do określonego pokolenia.

W moim pokoleniu dużo było/jest Agnieszek. (À propos Agnieszek – ta moda była krótkotrwała: fala imion nadeszła i znikła, bo obecnie wśród młodego pokolenia Agnieszek brak…) Co ciekawe – żadne z ówczesnych dzieci (z mojej generacji) nie miało mamy o tym imieniu.

Wśród mam bywały natomiast wszelkie Ireny, Grażyny, Wiesławy,  Krystyny, Marie, Zofie, Wandy… Starsze matki to Janiny, Łucje… Ciotki – młodsze od mam – bywały Elżbietami, Danutami, Teresami, Beatami, Ewami… Ojcowie zaś byli  Jerzymi, Januszami, Edwardami, Krzysztofami lub Andrzejami, starsi – Janami lub nosili imię ze słowiańskim „pazurem”… 🙂

W mojej klasie były „podwójne” Joanny oraz Magdaleny (o Agnieszkach już wspomniałam), prawie zawsze była Anna, Katarzyna i Monika, czasem – Ewa, Edyta. Wśród chłopców – obowiązkowy Tomek (w ilości często potrójnej, a bywało, że i poczwórnej), Marcin, Robert, Paweł, Michał, Piotr. Kuba (dziś wiodący prym popularności) zdarzał się sporadycznie.

W moim pokoleniu nie było powszechnych dziś Zuzann, Mai, Natalii,  Amelii, Len, Oliwii. Brak było będących u szczytu popularności Kacprów. Deficyt dotyczył też Filipów, Mikołajów (to imię budziłoby uśmiech, bo wszystkim „Mikołaj” zwykle kojarzył się z dobrotliwym, starszym panem z workiem prezentów), sporadycznie występował Szymon. Kajetan się nie zdarzał, bo co trzeci pies wabił się Kajtek (podobnie było z Sarą).

Obdarzenie dziecka „dziadkowym” imieniem – to znaczy: Janem, Antonim, Stanisławem czy Józefem wzbudzało w „moich” czasach śmiech i konsternację, bo jak to zdrabniać? W dodatku – w moim pokoleniu – brzmiało to jakby z wiejska… (nie obrażając mieszkańców wsi i osad). Podobnie było z popularną dziś Marysią…

Potem nastał czas wszechobecnych Łukaszów, Mateuszów i nieco rzadszych Damianów-Dawidów. Zaistniał Kamil, Patryk. Wśród dziewcząt zaczęły pojawiać się Klaudie, Patrycje, Natalie, Marty i wszelkie -y(i)ny: Martyny, Justyny, Pauliny, Eweliny, Karoliny… Aż skończyło się na aktualnych modach… w ilości masowej.

Tu warto wspomnieć o szczególnym trendzie (popularnym wśród tzw. nizin społecznych) – modzie na zagraniczne, inspirowane serialem, imiona z zachowaniem (często częściowym) polskiej pisowni… Trend ów zaskutkował wysypem Dżessik, Andżelik, Nikoli, Brajanów, Kewinów i Denisów. Ostatnio zaś spotkałam się z „Enryke”! (Notabene – rodzina nie była nigdy w Hiszpanii, ani krajach Ameryki Łacińskiej, nie miała również żadnych korzeni, czy powiązań latynoskich).

Ciekawe jest to, że moda na dane imię w pewnym momencie osiąga apogeum. Moja (wiekowa) mama mówiła mi, że w jej klasie w liceum było 7 dziewczynek o tym samym (jej) imieniu. W rezultacie nie były nazywane imionami, ale funkcjonowały jako „Mała”, „Czarna”, „Ruda” lub „odnazwiskowo”… O ironio losu dla rodziców, którzy chcieli dać dziecku modnie brzmiące imię… W dodatku – według mojej mamy – większość jej kolegów/koleżanek miała przynajmniej jednego rodzica o imieniu Józef lub Józefa…

Nadanie dziecku imienia w „trendzie” skutkowało poczuciem adekwatności dziecka, funkcjonującego w danej generacji (choć czasami wiązało się z w/w trudnościami).

Natomiast rodzic, który obdarzył potomka imieniem już „wygasającym”, narażał dziecko albo na poczucie nieadekwatności (bo owo imię stawało się powoli synonimem tego, co przestarzałe, czyli pokolenia, które przemijało) albo na śmieszność…

Dygresja: rozmawiałam kiedyś ze sporo starszą znajomą o imieniu Zdzisława. Powiedziała mi, że jej rodzice nadali jej to imię (w moich czasach uchodzące za szczyt bezguścia) z uwagi na jego zdrobnienie – „Dzidka”… Do dziś nie wiem, co w słowie „Dzidka” jest ładnego, melodyjnego, czy dźwięcznego…, ale widocznie każdy czas ma swoje prawa…

Natomiast zagadką są mnie motywy rodziców nadających dziecku dziwaczne imię… Według niektórych znawców materii wiąże się to z nieświadomą potrzebą podniesienia własnego znaczenia poprzez  wyróżnienie dziecka niezwykłym imieniem, ale czy tak naprawdę jest? A co myśleć o rodzicach, którzy łaczą nieco śmieszne nazwisko z wysublimowanym imieniem? „Anna Bździuch” brzmi naturalnie, ale „Hiacynta Bździuch” sprawia, że skupiamy się na niefortunnym zestawieniu… Przynajmniej ja się skupiam 🙂

Reasumując – moda na określone imiona krąży poprzez epoki i pokolenia oraz wraca. Imię, uznawane w danym czasie za wyjątkowo nietrafione, może święcić triumfy powodzenia w przyszłości… I odwrotnie – oryginalnie nazwane dziecko (vide – Isaura; ktoś to jeszcze pamięta?) może cierpieć, kiedy dorasta, a świat już nie kojarzy genezy jego imienia…

Filmowa niewolnica Isaura stanowiła inspirację dla niektórych rodziców