Szczupła sylwetka – błogosławieństwo, czy przekleństwo genów?

Ostatnio na różnych blogach pojawiło się parę wątków na temat nadwagi i kwestii dziedziczenia otyłości. Więc może przypadek osobisty…

Czy ktoś pamięta jeden z odcinków „Bonda” i scenę, w której Hally Berry wychodzi z morza? W pomarańczowym kostiumie, z nożem u pasa? Jej sylwetka jest proporcjonalna, kobieca, szczupła, lecz nie wychudzona.

Hally Berry to moja matka z młodości. Moja matka miała taką figurę, tak wyglądała. Dość długo. Potem proporcje jej ciała stopniowo się zmieniały (wiek, brak ćwiczeń), choć pozostała szczupłą osobą, mimo 80 lat. Moja matka nigdy nie miała tendencji do tycia.

Hally Berry to ja. Dostałam w genach niezłą sylwetką z talią węższą o 30 cm od bioder, niezłym biustem, proporcjonalnymi ramionami. Wszystkie ćwiczenia fizyczne, które wykonuję, wzmacniają tylko zapisane w genach proporcje, co zaskakuje nawet moją trenerkę – że nie przyrasta mi tam, gdzie nie powinno, a dobrze kształtuje się to, co pożądane 🙂 Więc nie muszę specjalnie walczyć o brazylijskie pośladki, czy pas mięśni na brzuchu. Choć, oczywiście, starość „materiału” w postaci liczącej -dzieści lat skóry, swoje robi.

Los sprawił, że w ramach odziedziczonej figury nie otrzymałam dłoni i stóp mojej matki. Moja mama ma wąskie dłonie, o niezwykle długich, szczupłych palcach, które mimo regularnej pracy w ogródku sprawiają wrażenie „nic nie robiących”. Jej stopy są bardzo wąskie, o arystokratycznym podbiciu.

Ja – w genowej wyprzedaży – otrzymałam szerokie, płaskie dłonie ojca i równie szerokie stopy, ukształtowane niczym płetwy (mój mąż się śmieje, że dzięki nim tak dobrze pływam). Ale nie powinnam narzekać – i tak zebrałam lepszą całość. Więc (teoretycznie) nie muszę – tak jak inne kobiety – zamartwiać się brakiem wcięcia w talii, czy za małym biustem.

I to by było tyle dobrego.

Bo w genowej ruletce dostałam coś jeszcze.  Coś wstrętnego, utrudniającego życie. Coś, co miał któryś z przodków. Uciążliwy bagaż – dużą skłonność do tycia.

Urodziłam się jako ponad 4-kilogramowe tłuste niemowlę, mimo że moja matka była tak chuda, że nawet lekarz na nią pokrzykiwał, co zamierza urodzić. Kolejne lata to papuśne dzieciństwo i dołki w każdym zakamarku ciała. Nie, nie byłam otyłym monstrum. Jednak zawsze ważyłam o parę kilogramów więcej od tych szczupłych, patykowatych dziewczynek z małymi tyłeczkami. Nigdy mnie nie przekarmiano, nie odznaczałam się też jakimś specjalnym łakomstwem. Po prostu byłam grubsza.

W okresie dojrzewania – w chwili wzrostu – schudłam, po czym przeżyłam przerażające doświadczenie w połowie liceum…

Wyjechałam ze znajomymi na miesiąc na żagle. Pogoda była wyjątkowo piękna, więc przez cały czas biegaliśmy w strojach kąpielowych, a wieczorem – w jakichś dresach, koszulach, luźnym byle czym. Jadłam tyle, co wszyscy. Kanapka na śniadanie, jakiś obiad, potem coś na kolację. Sporadycznie lody, owoce, coś słodkiego – na biwaku nie było dostępu do frykasów. Było dużo ruchu. A po powrocie: szok! Nie mogłam wbić się w dżinsy. Okazało się, że utyłam 10 kg! Tylko przez miesiąc.

Więc dieta. Ćwiczenia, ograniczenie jedzenia. Dość szybko ciało zaczęło wracać do normy, a po jakimś czasie wyglądało już całkiem nieźle, 53-55 kg. W tym okresie uświadomiłam sobie, że jestem zgrabniejsza od koleżanek, a pożyczając obcisłą, dopasowaną jak ulał sukienkę sylwestrową matki z jej młodych lat skonstatowałam, czyim genom to zawdzięczam.

Trzymałam reżim w jedzeniu. Co jakiś czas eksperymentowałam. I ku mojemu zaskoczeniu widziałam, że wystarczy parę dni, podczas których jem tyle, co inni, a kilogramy lecą w górę. Jak oszalałe. Przytyć trzy kilo w cztery-pięć dni, góra tydzień, to dla mnie pestka. Po prostu nie mogłam jeść tak jak inni. Żadnych dwudaniowych obiadów, ciast, ani późnych kolacji.

Trzymałam sylwetkę przez kilkanaście lat. Kiedy w ciąży musiałam jeść więcej, utyłam (dołączyła do tego gestoza). Doszłam więc do wniosku, że skoro już (po urodzeniu dziecka) ważę te 62 kg, to może niech tak zostanie, przynajmniej zakończę ten uciążliwy, żywieniowy reżim. I co? Znowu waga rosła. 63, 64…

Pomyślałam więc, że pilnowanie kalorii to już moja karma… Muszę je kontrolować, niezależnie od widzimisię.  Jeśli chcę pozostać grubsza, to i tak powinnam brać je pod uwagę, żeby nie przytyć. Schudnę i tak będę je kontrolować. Więc – skoro i tak mam pilnować kalorii – to lepiej wrócić do swoich 53-56 kg. I wróciłam.

Zaryzykowałam jeszcze jedno doświadczenie, parę lat temu. Masa pracy, zero ruchu. Przymusowy, wielogodzinny wysiłek umysłowy, za to jem zgodnie z tabelami dietetycznymi (przewidzianymi dla podobnych do mnie wiekiem, masą i zapotrzebowaniem energetycznym). Pierwsze trzy kilo ekstra to był moment. A potem stopniowo – kolejny, kolejny, kolejny kilogram. Stop. Wróciłam do swoich reżimów i 55 kg.

I tak jest do dziś. Jednak – ciągle muszę się pilnować. Nie mogę jeść normalnych obiadów, ani późnych, ciepłych kolacji. Nie mogę w restauracji wchłaniać tyle, co inni. Nie dla mnie są torty, ciasta, smażenina. Nie wiem jak smakuje karkówka. Zjadłam dziś pół czekolady, więc obiadu nie będzie (na szczęście i tak go nikt nie zrobił).

Z jednej strony mam dobrze, bo sport, który regularnie uprawiam, tylko poprawia walory mojej sylwetki. Z drugiej strony – ten wieczny reżim…

Coś za coś. Nadal pasuje na mnie suknia ślubna, którą dzieścia lat temu miałam na sobie. I nadal wchodzę w licealne dżinsy (te z okresu chudego).

Więc szlag mnie po prostu trafia, gdy ktoś stwierdza, że z przemianą materii nie wygrasz, a otyłość jest genetycznie przesądzona. Poza nielicznymi, promilowymi wyjątkami (zespołami wad wrodzonych, którym towarzyszy również upośledzenie umysłowe) nie jest.